Tâm lý học nhận thức do Jean Piagie sáng lập
a) Thân thế sự nghiệp của JP :
ông sinh năm 1869 và mất năm 1989. sinh tại Nasaten. Là con 1 nhà sử học nổi tiếng. ông là một thần đồng khoa học, mới 10 tuổi ông đã có công trình nghiên cứu về chim sẻ trắng làm chấn động giới sinh học ở Tây Âu. Xuất thân từ 1 nhà sinh vật học, ông sớm nhận ra rằng các khoa học sinh vật có thể đóng góp wan trọng vào nhận thức luận nhưng muốn đi từ sinh vật học tới nhận thức luận phải qua tâm lý học.
b) Đối tượng nghiên cứu :
JP wan tâm nghiên cứu về trí tuệ, tư duy đặc biệt là tư duy của trẻ đang ngồi trên ghế nhà trườg.
c) Fương fáp nghiên cứu :
* Quan sát trẻ trong khi chơi
* thực nghiệm và trắc nghiệm
* lâm sàng tâm lý
d) Nội dung học thuyết :
+ Nét nổi bật trong học thuyết của ông là thuyết cân bằng hóa. Ông xem tư duy logic, tư duy tóan học có khả năng tạo ra sự cân bằng cao nhất. cân bằng tâm lý chính là sự bù trừ do các họat động của chủ thể trả lời các xâm nhập từ ngoài vào. Khi cơ thể có một nhu cầu nào đó, con người rơi vào trạng thái mất cân bằng. nếu kéo dài tình trạng này sẽ dẫn đến căng thẳng, khó chịu. muốn làm cho trẻ fát triển nhận thức tư duy, suy nghĩ có tích cực thì fải làm cho trẻ mất cân bằng hay còn gọi là tình huống có vấn đề.
+ Các thao tác ở tất cả các trình độ đều nhằm thực hiện sự đồng hóa và điều ứng. Đồng hóa là wá trình chủ thể tiếp nhận khách thể vào cấu trúc hoạt động, tức là xử lý các tác động bên ngoài nhằm đạt một mục tiêu nào đó. Điều ứng là quá trình chủ thể đem cấu trúc họat động đã được tạo ra trước đó thích ứng theo khách thể. Đồng hóa và điều ứng tạo nên trí thông minh con người.
+ Theo JP có 4 giai đoạn phát triển tri thức đó là giai đoạn cảm giác vận động, giai đoạn tiền thao tác tư duy, giai đoạn tư duy cụ thể, giai đoạn phát triển tư duy trừu tượng.
e) Đánh giá học thuyết :
+ Ưu điểm : Nghiên cứu tâm lý con người, nhận thức con người trong mối quan hệ với môi trường, với cơ thể, não bộ. Fát hiện ra nhiều sự kiện có giá trị trong các vấn đề tri giác, trí nhớ, tư duy, ngôn ngữ. Xác định được nhiều ffáp nghiên cứu cho tâm lý.
+ Hạn chế :
* coi nhận thức con người như là sự nỗ lực của ý chí để đưa đến sự thay đổi vốn kinh nghiệm, vốn tri thức của chủ thể nhằm thích nghi, cân bằng với thế giới.
* tư duy fát triển theo 4 giai đoạn. Tuy nhiên trong thực tế có một số trẻ fát triển rất sớm hay rất chậm về tư duy.